top of page

KoÅ›cióÅ‚ pw. Å›w. Jana Sarkandra jest koÅ›cioÅ‚em nowym. ZostaÅ‚ wzniesiony na gruntach należących w przeszÅ‚oÅ›ci do pisarki Zofii Kossak. Wybudowany wraz z przylegÅ‚ym do niego klasztorem oo. franciszkanów w latach 1991-1998, a jego poÅ›wiÄ™cenie miaÅ‚o miejsce 20.09.1997 r. ÅšwiÄ…tynia posiada wspóÅ‚czesne wyposażenie.

​

W dzwonnicy zawieszone sÄ… cztery dzwony wykonane w znanej ludwisarni Janusza FelczyÅ„skiego w PrzemyÅ›lu: duży o wadze 800 kg ma na imiÄ™ "Maryja Królowa RóżaÅ„ca ÅšwiÄ™tego", Å›redni- 420 kg o imieniu "ÅšwiÄ™ty Franciszek", maÅ‚y to Å›w. Jan o wadze 190 kg i sygnaturka ważąca 40 kg. Przy Å›wiÄ…tyni wzniesiona jest kalwaria.

​

KoÅ›cióÅ‚ licznie jest odwiedzany w okresie Å›wiÄ…t Bożego Narodzenia nie tylko przez mieszkaÅ„ców pobliskich miejscowoÅ›ci ale i przez turystów spÄ™dzajÄ…cych tutaj Å›wiÄ™ta. Magnesem jest najwiÄ™ksza w regionie cieszyÅ„skim szopka betlejemska. Zajmuje ona caÅ‚e prezbiterium. Wiele postaci ubranych jest w regionalne stroje ÅšlÄ…ska CieszyÅ„skiego, a wiele z nich jest ruchomych. SzopkÄ… zachwycajÄ… siÄ™ i dzieci i doroÅ›li.

​

​

O Patronie:

Jan urodziÅ‚ siÄ™ 20 grudnia 1576 r. w Skoczowie nad Wisłą (na ÅšlÄ…sku CieszyÅ„skim), skÄ…d pochodziÅ‚ jego ojciec, Grzegorz Maciej Sarkander. Matka natomiast, Helena z Góreckich, byÅ‚a szlachciankÄ…, która po Å›mierci pierwszego męża przybyÅ‚a z Moraw. Jan miaÅ‚ czterech braci: przyrodniego Mateusza oraz rodzonych WacÅ‚awa, PawÅ‚a i MikoÅ‚aja. ByÅ‚ z nich najmÅ‚odszy. Ochrzczony zostaÅ‚ w Skoczowie. Kiedy miaÅ‚ 12 lat, straciÅ‚ ojca (1589) i caÅ‚y trud utrzymania rodziny spadÅ‚ na matkÄ™. Rodzina przeniosÅ‚a siÄ™ do Przybora na Morawach, gdzie mieszkaÅ‚ Mateusz Welczowski, syn matki Jana z pierwszego małżeÅ„stwa. Jan uczÄ™szczaÅ‚ tam do katolickiej szkoÅ‚y parafialnej, skÄ…d udaÅ‚ siÄ™ do jezuickiego kolegium w OÅ‚omuÅ„cu (1593). NastÄ™pnie na akademii w OÅ‚omuÅ„cu rozpoczÄ…Å‚ studia filozoficzne, by kontynuować je na uniwersytecie w Pradze. Studia uniwersyteckie uwieÅ„czyÅ‚ stopniem doktora (1603). W latach 1604-1608 odbyÅ‚ studia teologiczne w Grazu, już z wyraźnym zamiarem poÅ›wiÄ™cenia siÄ™ na sÅ‚użbÄ™ Bożą. UkoÅ„czyÅ‚ je również zdobyciem stopnia doktora. Prawdopodobnie decyzjÄ™ o wstÄ…pieniu do stanu duchownego podjÄ…Å‚ po Å›mierci narzeczonej, Anny PÅ‚aheckiej. W roku 1607 przyjÄ…Å‚ niższe Å›wiÄ™cenia kapÅ‚aÅ„skie, a w roku 1609 otrzymaÅ‚ Å›wiÄ™cenia prezbiteratu. MiaÅ‚ wówczas 33 lata.
Biskup przeznaczyÅ‚ mÅ‚odego kapÅ‚ana na wikariusza do Jaktaru koÅ‚o Orawy. NastÄ™pnie powierzono mu podobne stanowisko w Uszczowie, gdzie zostaÅ‚ aresztowany pod zarzutem udzielania bratu, MikoÅ‚ajowi, pomocy w ucieczce z wiÄ™zienia. W wiÄ™zieniu w Kromieryżu Jan spÄ™dziÅ‚ 8 miesiÄ™cy. Po uwolnieniu wÄ™drowaÅ‚ po różnych parafiach jako wikariusz, wreszcie w roku 1616 zostaÅ‚ mianowany proboszczem w Holeszowie, oddalonym 10 km od OÅ‚omuÅ„ca. WielkorzÄ…dca Moraw odebraÅ‚ wÅ‚aÅ›nie koÅ›cióÅ‚ parafialny husytom i jako katolik oddaÅ‚ go jezuitom. Ci zaproponowali na proboszcza Jana Sarkandra. Znany byÅ‚ on już bowiem wtedy jako niezÅ‚omny obroÅ„ca wiary. Gorliwy proboszcz z pomocÄ… nie mniej gorliwych jezuitów zabraÅ‚ siÄ™ do odzyskania utraconych owieczek. W ciÄ…gu jednego roku zdoÅ‚aÅ‚ przywrócić KoÅ›cioÅ‚owi katolickiemu 250 odstÄ™pców. To Å›ciÄ…gnęło na niego przeÅ›ladowania ze strony husytów i protestantów. DoszÅ‚o do tego, że urzÄ…dzano na niego zamachy. Przez pewien czas nie mógÅ‚ nawet odprawiać Mszy Å›wiÄ™tej, musiaÅ‚ siÄ™ ukrywać.
Kiedy w 1618 r. wybuchÅ‚a wojna trzydziestoletnia, przynaglony przez swoich parafian opuÅ›ciÅ‚ Holeszów. Jako pielgrzym udaÅ‚ siÄ™ do CzÄ™stochowy. SpÄ™dziÅ‚ tam miesiÄ…c. Kiedy wracaÅ‚, w Rybniku dowiedziaÅ‚ siÄ™, że luteranie zajÄ™li koÅ›cióÅ‚ w Holeszowie. UdaÅ‚ siÄ™ przeto do Krakowa, gdzie zamieszkaÅ‚ w jednym z klasztorów. Ponieważ nie przyjÄ™to jego rezygnacji z urzÄ™du proboszcza, wróciÅ‚ na swojÄ… placówkÄ™.
W 1620 r. uchroniÅ‚ miasto przed grabieżą i spaleniem, wychodzÄ…c procesjonalnie naprzeciw nadciÄ…gajÄ…cym wojskom lisowczyków (byÅ‚a to lekka jazda polska, która nie otrzymywaÅ‚a żoÅ‚du, a utrzymywaÅ‚a siÄ™ z Å‚upów wojennych). PosÄ…dzony przez protestantów o ich sprowadzenie, 13 lutego 1620 r. zostaÅ‚ aresztowany i uwiÄ™ziony; byÅ‚ okrutnie torturowany. WÅ›ród obelżywych sÅ‚ów usiÅ‚owano wymusić na proboszczu przyznanie siÄ™ do zdrady stanu i narodu przez sprowadzenie najeźdźców. Chciano w ten sposób ukuć powód do powszechnego przeÅ›ladowania katolików. Kiedy zaÅ› kapÅ‚an nie chciaÅ‚ siÄ™ przyznać do winy, której nie popeÅ‚niÅ‚, zastosowano wobec niego tortury. WyciÄ…gniÄ™to go "na skrzypcach", tak że pÄ™kaÅ‚y na nim Å›ciÄ™gna, a koÅ›ci wychodziÅ‚y ze stawów. Potem zaczÄ™to mu palić piersi zapalonymi pochodniami. Po czwartym przesÅ‚uchaniu (17 lutego) zarzucono mu wprost, że spowiadaÅ‚ siÄ™ u niego wielkorzÄ…dca Moraw, dlatego Jan powinien powiedzieć, jakie tajemnice mu on zawierzyÅ‚. Ponieważ mÄ™czennik stanowczo odmówiÅ‚, ponownie zaczÄ™to rozciÄ…gać jego ciaÅ‚o, przypalać ogniem, gÅ‚owÄ™ Å›ciskać żelaznÄ… obrÄ™czÄ…, do nóg przywiÄ…zywać kamieÅ„, by mięśnie i Å›ciÄ™gna naciÄ…gnąć aż do zerwania. Co pewien czas zdejmowano ofiarÄ™ i grożono nowymi katuszami, byle zmusić jÄ… do obciążajÄ…cych zeznaÅ„. Tortury te trwaÅ‚y 3 godziny. Kiedy odniesiono kapÅ‚ana do wiÄ™zienia, byÅ‚ już tylko na póÅ‚ żywy. MiaÅ‚ jednak zdumiewajÄ…co odporny organizm. W wiÄ™zieniu mÄ™czyÅ‚ siÄ™ jeszcze miesiÄ…c; oddaÅ‚ Bogu ducha 17 marca 1620 roku wskutek odniesionych obrażeÅ„.
Dopiero po 7 dniach udaÅ‚o siÄ™ katolikom wydobyć ciaÅ‚o MÄ™czennika z wiÄ™zienia. Ubrano je w szaty liturgiczne i urzÄ…dzono pogrzeb. Protestanci jednak rozbili pochód. Po dÅ‚ugich zabiegach udaÅ‚o siÄ™ uzyskać zezwolenie na pochowanie Jana Sarkandra w koÅ›ciele NajÅ›wiÄ™tszej Maryi Panny w OÅ‚omuÅ„cu, w kaplicy Å›w. WawrzyÅ„ca. Do grobu zaczęły napÅ‚ywać pielgrzymki. Po upÅ‚ywie 100 lat kardynaÅ‚ Wolfgang Schrattenbach rozpoczÄ…Å‚ proces kanoniczny ks. Jana. Jego ciaÅ‚o znaleziono wówczas w takim samym stanie, w jakim zostaÅ‚o pochowane. Grób MÄ™czennika nawiedzili m.in.: król Jan III Sobieski, cesarz Karol VI i Franciszek I oraz cesarzowa Maria Teresa. Z chwilÄ… rozpoczÄ™cia procesu koÅ›cielnego przy jego grobie byÅ‚o już ok. 1200 zÅ‚ożonych darów wotywnych. ByÅ‚ czczony jako patron dobrej spowiedzi i tajemnicy spowiedzi. Papież Pius IX zaliczyÅ‚ Jana Sarkandra w poczet bÅ‚ogosÅ‚awionych 6 maja 1859 r. Åšw. Jan PaweÅ‚ II kanonizowaÅ‚ go 21 maja 1995 r. w OÅ‚omuÅ„cu w Czechach - mieÅ›cie mÄ™czeÅ„skiej Å›mierci Jana. NastÄ™pnego dnia papież odprawiÅ‚ MszÄ™ dziÄ™kczynnÄ… za kanonizacjÄ™ w Skoczowie, miejscu urodzenia ÅšwiÄ™tego.

​

LITANIA DO ÅšW. JANA SARKANDRA

​

Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson.

Chryste, usłysz nas!

Chryste, wysłuchaj nas!

Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami!

Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami!

Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami!

ÅšwiÄ™ta Trójco, Jedyny Boże, zmiÅ‚uj siÄ™ nad nami!

ÅšwiÄ™ta Maryjo, módl siÄ™ za nami!

Matko Kościoła,

Królowo mÄ™czenników,

Święty Janie Sarkandrze,

Męczenniku za wiarę,

Gorliwy sługo Chrystusa Pana,

Niestrudzony głosicielu słowa Bożego,

Męczenniku jedności i pojednania,

Przykładzie gorliwości kapłańskiej,

Wzorze spowiedników,

Niezachwiany stróżu tajemnicy spowiedzi,

NawoÅ‚ujÄ…cy grzeszników do pokuty,

Odważnie występujący w obronie praw Kościoła,

Wzorze doskonałości chrześcijańskiej,

Wzorze cierpliwości i pokory,

Orędowniku we wszystkich potrzebach,

Patronie Śląska Cieszyńskiego,

Patronie KoÅ›cioÅ‚a Bielsko – Å»ywieckiego ,

Bądź nam miłościw, wybaw nas Panie!

Od każdego grzechu,

Od powikłań sumienia,

Od odkładania spowiedzi i pokuty,

Od niebezpieczeństw grożących ciału i duszy,

Od faÅ‚szywych ludzi i zdrady przyjacióÅ‚,

Od wyjawiania tajemnic nam powierzonych,

od zaniedbywania obowiÄ…zków naszego powoÅ‚ania,

Przez Twoje skazanie na śmierć krzyżową,

Przez Twoje haniebne zrównanie z Å‚otrami,

Przez poÅ›miewiska doznane od faryzeuszów,

Przez ofiarną śmierć Twoją,

W dzień sądu Twego,

 

My grzeszni, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas Panie!

Abyś nas do prawdziwej pokuty przyprowadzić raczył,

Abyś nas do czytania i umiłowania Pisma Świętego doprowadzić raczył,

AbyÅ› nam Å‚aski nawrócenia i Å›wiÄ™toÅ›ci życia udzielić raczyÅ‚,

Abyś wszystkich chrześcijan do jedności wiary przyprowadzić raczył,

Abyś cześć świętego Jana Sarkandra pomnożyć raczył,

Abyś prośby wszystkich jego czcicieli przyjąć raczył,

Synu Bożym

Baranku Boży, który gÅ‚adzisz grzechy Å›wiata, przepuść nam Panie!

Baranku Boży, który gÅ‚adzisz grzechy Å›wiata, wysÅ‚uchaj nas Panie!

Baranku Boży, który gÅ‚adzisz grzechy Å›wiata, zmiÅ‚uj siÄ™ nad nami!

 

K: Módl siÄ™ za nami, Å›wiÄ™ty Janie Sarkandrze.

W: Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

 

Módlmy siÄ™: Boże, któryÅ› Å›wiÄ™tego Jana Sarkandra mÄ™czennika w wyznawaniu prawdziwej wiary umocnić raczyÅ‚, prosimy CiÄ™, udziel nam Å‚aski odważnego trwania w Å›wiÄ™tej wierze i spraw, abyÅ›my dziÄ™ki Jego wstawiennictwu szerzyli jedność myÅ›li i serc wÅ›ród wszystkich wyznawców Ewangelii. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

​

Hymn ku czci patrona Parafii:

​

Janie Sarkandrze, święty męczenniku,

Patronie krain polskich i morawskich,

Twoje wspomnienie niechaj nas umacnia

W drodze ku Bogu.

 

JesteÅ› przez Pana przerzuconym mostem

Ponad brzegami poróżnionych braci,

Aby ich godzić mocą Ewangelii

Większą od granic.

 

Czuwaj więc teraz nad swoimi braćmi,

Którzy u ciebie szukajÄ… pomocy

W ziemi rodzinnej i tam, gdzie przelałeś

Krew swojÄ… niewinnÄ….

 

Pomóż nam, Ojcze, zawsze być z Chrystusem.

Głosić Go co dzień słowami i czynem.

Naucz wprowadzać pokój nieobÅ‚udny

Między zwaśnionych.

 

ChwaÅ‚a niech bÄ™dzie Bogu w Trójcy ÅšwiÄ™tej.

Cześć i podzięka za ciebie, Pasterzu,

Który mÄ™czeÅ„stwem potwierdziÅ‚eÅ› prawdÄ™

Dobrej Nowiny.

bottom of page